Zamiast wstępu. 27 grudnia 1939 roku w Wawrze pod Warszawą Niemcy rozstrzelali 107 cywilnych mieszkańców, wyciągniętych z mieszkań w trakcie nocnej obławy. Zbrodnia wawerska to jedna z pierwszych masowych egzekucji na ludności cywilnej Warszawy i okolic podczas II wojny światowej, w której wbrew prawu międzynarodowemu zastosowano zasadę odpowiedzialności zborowej wobec ludności cywilnej okupowanego terenu. Wydarzenie to odbiło się szerokim echem nie tylko w Warszawie ale również w innych częściach Polski, a także poza jej granicami. Zbrodnia wawerska pokazała światu "nowe" Niemcy, które nie miały w sobie ani litości ani krztyny człowieczeństwa, nie wierzyły w reguły wojny, podporządkowując wszystko prawu rasy aryjskiej do bezwzględnej dominacji.